Meetrapportages bodemdaling
Rapport Bodemdaling Waddenzee 1977-2011
Hoe staat het met de bodemdaling door gaswinning rond de Waddenzee? Is bodem-daling op de Waddenzee werkelijk beheersbaar door winning met de ‘Hand aan de kraan’? Deze en andere vragen zijn onderzocht in een analyse van de metingen rond de Waddenzee tot over de periode 1977-2011, door ir. A.P.E.M. Houtenbos.
- Rapport Bodemdaling Waddenzee 1977-2011 (pdf, 4.9 MB)
- Appendix (pdf, 542 kB), met nader onderzoek
Bodemdaling Tietjerk-Drachten met consequenties voor Wad
5 september 2011- Hoe is het gesteld met de bodemdaling rond Tietjerk en Drachten? Het rapport 'Bodemdaling Tietjerk-Drachten 1970-2008' van Ir. A.P.E.M. Houtenbos concludeert dat de daling door gaswinning veel ernstiger is dan verwacht en zich inmiddels oncontroleerbaar doorzet.
De veronderstelling dat eenmaal in gang gezette bodemdaling 'met de hand aan de kraan' tot de orde geroepen kan worden, is in dit en soortgelijke onderzoeken onjuist gebleken. Daartegenover staan geen gepubliceerde gevallen, waarin de bodemdaling wel significant en direct op matiging van de productiesnelheid reageerde. Controle van bodemdaling, zoals die onder het Wad, door productie
'met de hand aan de kraan' is een illusie.
Bodemdaling Noordwest Friesland
November 2009 - De studie "PS-InSAR analyse van de bodemdaling in Noordwest-Friesland" is uitgevoerd door TNO B&O, Bussiness Unit Geo-Energie en Geo-Informatie in samenwerking met TU Delft, Faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, met als doel na te gaan of de techniek van "Persistent Scatterer Interferometrie" (PSI) een bijdrage kan leveren aan een beter inzicht in de snelheid waarmee de bodemdaling verloopt in het gaswinningsgebied bij Franeker en een beter inzicht in de vorm en de diepte van de dalingsschotel.
- Download hier het rapport "PS-InSAR analyse van de bodemdaling in Noordwest-Friesland (pdf, 7 MB)"
- Lees ook de kamerbrief over deze rapportage
Contra expertise bodemdaling Noord West Friesland
De bodemdaling in de gemeente Franekeradeel leidt tot de nodige ongerustheid. Het ministerie van Economische Zaken heeft ingenieursbureau Oranjewoud onderzoek laten doen naar de bodemdaling bij Franeker. Ir. Houtenbos, specialist op het gebied van het meten van bodemdaling, heeft nu een onafhankelijke contra-expertise uitgevoerd. Daarin zijn alle peilmerken in Franekeradeel en omgeving gebruikt.
- Download hier het meest recente rapport 'Bodemdaling Noord-West Friesland 1976-2009' (pdf, 4.9 MB) van dhr. Houtenbos (pdf 5 Mb), verschenen in februari 2010.
- Download het rapport Bodemdaling NW-Friesland 1988-2006 (pdf, 314 kB)van dhr. Houtenbos.
- In april 2008 heeft dhr. Houtenbos een nieuw rapport opgesteld over de bodemdaling in Noord-West Friesland. In 2007 zijn nieuwe bodemdalingmetingen in Noord-West Friesland verricht. Hiermee is de eerdere analyse van dhr. Houtenbos bijgewerkt:
- Download het rapport Bodemdalinganalyse NW-Friesland 1988-2007 (pdf, 733 kB) .
- In december 2008 verscheen het rapport Bodemdaling NW-Friesland 1976-2008 (pdf, 2.3 MB) van dhr Houtenbos.
Betere meetnetten voor bodemdaling nodig
November 2008 - De meetnetten om bodemdaling te meten moeten verbeterd worden. Dat blijkt uit het rapport "Van meting naar daling" van de Technische Commissie Bodembeweging (Tcbb), dat eind november 2008 beschikbaar is gekomen. De Tcbb heeft onderzocht waarom er soms onduidelijkheid is over de bodemdalingscijfers in gebieden waar aardgas en zout gewonnen wordt. De conclusie is, dat die onduidelijkheid aan meerdere oorzaken kan worden toegewezen. De kwaliteit van het meetnet is één van de belangrijkste oorzaken. Hoe magerder het net, hoe groter de onzekerheid in de dalingscijfers.
- Download hier het rapport "van meting naar daling" (pdf, 461 kB).
Meetnetten voor de bepaling van bodemdaling door delfstofwinning
Februari 2008 - Sodm heeft Oranjewoud een rapport laten opstellen met een advies over de meetnetten. Doel van het advies is dat SodM betere richtlijnen kan uitvaardigen voor het inrichten van meetnetten, zodat in de toekomst de mate en toerekening van de bodemdaling als gevolg van delfstoffenwinning met een hogere mate van betrouwbaarheid kan worden vastgesteld.
- Download hier het rapport Meetnetten voor de bepaling van bodemdaling door delfstoffenwinning (pdf, 250 kB).
Bodemdaling bij Franeker in beeld
In december 2007 verscheen het onderzoeksrapport 'Peilmerkdaling nabij Franeker.' Het ministerie van Economische Zaken heeft ingenieursbureau Oranjewoud onderzoek laten doen naar de bodemdaling bij Franeker. Bureau Oranjewoud heeft hiervoor de peilmerken in Franekeradeel en omgeving gebruikt. Uit het onderzoek blijkt dat alle peilmerken in Franekeradeel en omgeving zijn gedaald in de periode 1988 - 2006. Dat komt door gaswinning, zoutwinning en andere oorzaken.
- Download het rapport "Peilmerkdaling nabij Franeker" (pdf, 3 MB).