Samenwerken aan Waddenland
Dijken veranderen van scheidend naar verbindend element
Kamperen in de dobbe, een bezoek brengen aan het nieuwe Museum voor het Waddenland en ’s avonds uitgebreid tafelen met oesters, lamsoor en zeekraal. Dit is een kansrijk toekomstbeeld voor de Nederlandse waddenkust als het aan Atelier Fryslân ligt. De waddenkust toegankelijk, gastvrij en beleefbaar maken, dat is wat het gebied nodig heeft als impuls voor de toekomst.
Atelier Fryslân heeft in opdracht van het RCW (Regiecollege Waddengebied) een inspirerend advies geschreven voor de Nederlandse waddenkust. Op woensdag 11 juli is het advies ‘Waddenland aan Zee’ in de vroege ochtend uitgereikt aan de Gebiedscoalitie Zwarte Haan. In deze coalitie bevinden zich de provincie Fryslân, de gemeente Ferwerderadiel, Wetterskip Fryslân, restaurant De Zwarte Haan, woningcoöperatie Wonen Noordwest Friesland, It Fryske Gea en een zelfstandig ondernemer uit Fryslân.
Het landschap en cultureel erfgoed van het waddengebied zijn onderdeel van de identiteit van het waddengebied en waardevolle schatkamers. Ze bieden inspiratie voor ruimtelijke ontwikkelingen en voor recreatieve belevenissen. Het zijn geen statische bezittingen, ze zijn continu in ontwikkeling. Ze vormen de schakels naar het verleden en naar de toekomst en ze verenigen natuur en cultuur.
Het Regiecollege Waddengebied organiseerde onder de titel Samenwerken in Waddenland bijeenkomsten over landschap en cultureel erfgoed om de betrokkenen kennis te laten delen en initiatieven met elkaar te verbinden.
Met deze netwerkbijeenkomsten gaf het RCW uitvoering aan één van de afspraken uit het Beheer& Ontwikkelingsplan Waddengebied. Verslagen van de bijeenkomsten vindt u hieronder.
De bijeenkomsten hebben de deelnemers nieuwe inzichten en impulsen gegeven, direct betrokkenen verbonden, draagvlak voor projecten gegenereerd en wetenschap en praktijk bijeen gebracht. Dwars door alle thema’s heen liepen een aantal rode, of moeten we in dit verband zeggen ‘blauwgroene’ draden, die van belang zijn voor het omzetten van kansen in mogelijkheden. Kansen voor het werelderfgoed Waddenzee, voor recreatie en toerisme en voor het landschap en cultureel erfgoed in het gebied. Maar bovenal kansen voor de bewoners en de bezoekers van het gebied.
De notitie “Kansen voor het waddengebied, mogelijkheden met het waddenfonds” doet verslag van de ‘lessen’ die uit Samen werken aan Waddenland kunnen worden getrokken. Het zijn lessen om op voort te bouwen, omdat ze ingaan op identiteit en beleving van het waddengebied, op hoe landschap, erfgoed en gebiedsidentiteit kunnen worden verknoopt met toeristisch-recreatieve strategieën en hoe een uniek toeristisch product kan worden ontwikkeld dat een werelderfgoed waardig is.
Nieuwe Publicatie: “Kansen voor het waddengebied, mogelijkheden met het waddenfonds” (pdf, 12 MB)
Van de duizenden terpen, wierden, wurten en warften die het gebied ooit rijk was, zijn er nu nog een paar honderd over. Daaraan laat de ontwikkeling van het landschap zich nog lezen. Hoe gaan we met dit landschap in de toekomst om? Landschapsbeheer Groningen en Landschapsbeheer Friesland hebben, ondersteund door de afdelingen archeologie, landschap en cultuur van de provincies Groningen en Fryslân, een projectidee ontwikkeld voor onderzoek, beheer, ontwikkeling en beleving van dit bijzondere landschap. Een projectvoorstel dat zij samen met gemeenten, bewoners, kenniscentra en toeristische bedrijven en organisaties verder vorm willen geven in een programma. Aan de hand van de onderstaande vragen bespraken de deelnemers het projectinitiatief:
• Hoe kunnen onderzoek en herstel enerzijds en draagvlak en beleving anderzijds met elkaar worden verbonden?
• Willen instanties op het gebied van recreatie, toerisme en marketing aanhaken en hoe kan dat?
• Hoe kan betrokkenheid van bewoners en bestuurders worden verkregen?
• Welke concrete samenwerkingsafspraken kunnen worden gemaakt?
• Wat moet er nog gebeuren voor een succesvol voorstel voor het Waddenfonds?
• Op welke wijze willen de gemeenten hierbij betrokken zijn en bijdragen?
De Waddenzee als verbinder van eilanders en kustbewoners
Verslag van de tweede werkbijeenkomst
Aan de hand van presentaties en exposities over " verhalen van de wadden", de verbondenheid van de eilanders met de walvis, onderzoek naar de scheepswrakken , onderwaterarcheologie, verdwenen eilanden en dorpen, restauratie van erfgoed , oude kaarten en over onderzoeksprojecten in trilateraal Waddenzee-verband bespraken de deelnemers aan de werkbijeenkomst hoe het maritiem erfgoed en de verhalen bekend en beleefbaar te maken is.
Een van de kenmerken van het waddengebied is de verbondenheid met de zee en het maritieme verleden. Het onderwerp leeft en er wordt veel onderzoek naar gedaan, door professionele, wetenschappelijke onderzoekers en door enthousiaste en vaak zeer deskundige vrijwilligers. Bovendien zijn er veel initiatieven om over het maritiem verleden aan bewoners en bezoekers te verhalen. Op 11 november kwamen professionals en vrijwilligers op uitnodiging van het RCW bijeen om over dit brede werkveld:
• kennis en ervaringen uit te wisselen;
• elkaar te inspireren;
• gezamenlijke acties te verkennen.
Op 26 oktober organiseerde het Regiecollege Waddengebied een bijeenkomst over gebiedsidentiteit en toerisme, in het kader van het project Samen werken aan Waddenland. Doel van de bijeenkomst was om vanuit de verschillende delen van het waddenkustgebied kennis te delen over de ontwikkeling van toerisme op basis van eigen identiteit en om samenwerkingsmogelijkheden te verkennen. Wat vinden de bewoners en ondernemers de essentie van hun regio, hoe is samenwerking van verschillende ondernemers vorm te geven en hoe kun je het verhaal over het cultureel erfgoed van een gebied toegankelijk maken? En hoe kun je mensen van buiten het gebied tot een bezoek verleiden? Deelnemers waren afkomstig van de plattelandsbureaus, toerisme- en marketingorganisaties, erfgoedorganisaties, de drie waddenprovincies en het rijk.
De Waddenzee, de eilanden en de kust hebben een onlosmakelijke relatie met elkaar. Er is ook één gezamenlijke verhaal van het waddengebied, één gedeelde identiteit. Gelijktijdig hebben de verschillende regio’s elk iets eigens te bieden. Kortom: eenheid in verscheidenheid. Deze identiteit van de waddenregio moet de basis zijn voor de marketing. Daarbij moet de werelderfgoedstatus van de Waddenzee worden benut als paraplu voor de marketing van het gebied als geheel. Regio’s kunnen onder die paraplu hun eigen gezicht tonen en het onthaal van de gasten organiseren. Samenwerking tussen regio’s is nuttig en nodig, juist om ieders eigenheid te kunnen presenteren. Daarbij is het van het grootste belang dat alle betrokken overheden eenduidig één gezamenlijke strategie voor de promotie van het waddengebied ondersteunen en dat initiatieven van onderop worden onderkent en bevorderd, om geleidelijk aan te bouwen aan een breed en divers toeristisch aanbod. Ook afstemming met de trilaterale toerismestrategie is daarbij onvermijdelijk.
Download het uitgebreide verslag (pdf, 28 kB)
De presentaties vindt u hieronder:
- Presentatie Khoji Wesselius over Waddenland van Overvloed en de interpretation analyse Noardwest Fryslân (pdf, 2.9 MB)
- Presentatie Jan Beekman over het Hoogeland op de Kaart en het Verlangen, een ontdekkingstocht in Groningen (pdf, 2.9 MB)
- Presentatie Jan Simon Brouwer over het project “Oneindig Noord-Holland”, gericht op ontsluiting en tot leven brengen van cultureel erfgoed in Noord-Holland (pdf, 5.9 MB)
- Presentatie van Paul van Gessel over het gezamenlijk project “Beleef het Waddengebied” van Fryslân Marketing, Marketing Groningen, VVV Kop van Noord Holland en andere collega-organisaties (pdf, 260 kB)