Simonszand
Simonszand is een zandplaat ten oosten van Waddeneiland Schiermonnikoog en ten westen van het eiland Rottumerplaat. De zandplaat is bij hoogwater zo’n 84 hectare groot, maar neemt snel in omvang af. Simonszand bestaat al sinds de 19e eeuw. Op deze pagina kom je meer te weten over de natuur, geschiedenis, het beheer en de toegankelijkheid van Simonszand.
Direct naar:
Natuur
Belang
Simonszand is een belangrijk gebied voor vogels en zeehonden. Honderden vogels komen naar deze zandplaat toe om te rusten en eten te zoeken. Het is een hoogwatervluchtplaats voor veel vogels. Tijdens vloed komen vogels naar Simonszand toe om te wachten totdat het weer laagwater is. Een tijdje geleden broedden er ook nog vogels op de zandplaat, maar dit is gestopt sinds de duinen zijn verdwenen.
Vogels
Verschillende soorten vogels komen op Simonszand voor. In 2015 telden vogelwachters onder andere de volgende vogelsoorten:
- 1.420 drieteenstrandlopers
- 850 wulpen
- 570 scholeksters
- 497 zilvermeeuwen
- 421 eiders
- 151 stormmeeuwen
- 120 bonte strandlopers
- 58 grote mantelmeeuwen
Zeehonden
Op Simonszand komen zeehonden voor. Het zijn voornamelijk gewone zeehonden die naar Simonszand toegaan om te rusten en te baren. Een klein aandeel zijn grijze zeehonden. Op sommige dagen telt de bemanning van inspectievaartuig Ms. Harder wel zo’n 300 tot 500 zeehonden. Ze zitten voornamelijk op de westkant van de zandplaat. Sinds Simonszand in 2012 door tweeën is gebroken is het aantal zeehonden gestegen.
Vegetatie
Simonszand is een grotendeels onbegroeide zandplaat. Er zijn slechts een paar pollen helm en biestarwegras te vinden.
Geschiedenis
Het ontstaan
Simonszand bestond al in de 19e eeuw. Toen werd de zandplaat vermeld op kaarten van het Waddengebied.
Toekomst
De laatste paar jaren is Simonszand in sterk grootte afgenomen. In 2012 zorgde de westelijke geul, Eilanderbalg, ervoor dat het zuidelijke deel van Simonszand afbrak. De geul maakte een verbinding met de geul ten zuiden van Simonszand: Spruit. Sindsdien is Simonszand in twee stukken verdeeld. De zandplaat is hierdoor een stuk kleiner geworden.
Bewoner
In 1973 is Simonszand kort bewoond geweest door een student. Arie Brader, een student uit Wageningen, verbleef zes weken op ‘Simonsland’. Hij deed onderzoek naar het gedrag van zeehonden. Toen stond er nog een schipbreukelingenhuisje. Arie werd in de kranten ook wel de Robinson Crusoe van Simonsland genoemd.
Het eiland Bosch
Vroeger heeft op de huidige plek van Simonszand een ander eiland gelegen. Dat was het eiland Bosch. Dit eiland lag tussen Schiermonnikoog en Rottum(eroog). De naam duikt op op zeekaarten uit de middeleeuwen tot het begin van de 18e eeuw. Daarna is het eiland verdwenen. Toen is daar een volledig ‘nieuw’ eiland ontstaan: Simonszand.
Beheer
Waterstaatkundig beheer
Rijkswaterstaat is de beheerder van het water en de bodem van de Nederlandse Waddenzee. Zo meet Rijkswaterstaat de ligging van het eiland, net zoals de rest van de gebieden in de Waddenzee. Met deze informatie worden de ontwikkelingen van Simonszand in de gaten gehouden.
Over het algemeen houdt Rijkswaterstaat zich met drie functies bezig: waterveiligheid, bereikbaarheid en waterkwaliteit/ecologie en voert ze onder andere de volgende taken uit:
- onderhouden van vaargeulen;
- verkeersbegeleiding van de scheepvaart;
- bestrijden van verontreiniging;
- monitoren van bodemhoogte, waterkwaliteit, waterstanden en golfhoogtes.
Ms. Harder
De bemanning van het schip Ms. Harder speelt een belangrijke rol op Simonszand. De Harder is een van de vier inspectieboten van de Waddenunit, onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken. Het werkveld van de bemanning loopt van het oostpunt van Schiermonnikoog tot en met de Dollard.
De bemanning houdt zich bezig met de volgende taken:
- toezicht houden op de natuur en visserij;
- plaatsen en weghalen van borden om het verboden gebied aan te geven;
- inventarisatie van de visserij;
- assisteren bij vogeltellingen;
- onderzoek doen naar schelpdieren in de bodem.
Onderzoek
Op Simonszand wordt onder andere vogel- en zeehondenonderzoek gedaan:
IMARES telt zeehonden op Simonszand. Vanuit een vliegtuig tellen onderzoekers het aantal zeehonden tijdens laagwater. IMARES is een onderzoeksinstituut dat onderzoek doet naar mariene ecosystemen.
Op verzoek van SOVON tellen vrijwilligers op Simonszand tijdens hoogwater hoeveel vogels op de zandplaat verblijven. SOVON is een non-profit organisatie die onderzoek doet naar vogels in Nederland. SOVON coördineert de vogeltellingen in heel Nederland.
Toegang
Geen toegang
Simonszand is deels gesloten voor publiek. De oostkant van de zandplaat is permanent gesloten, maar de westkant niet. De westkant kun je niet betreden tussen 15 mei en 1 september, omdat gewone zeehonden dan hun jongen baren en zogen. Daarnaast mag je de gehele zandplaat 3 uur vóór en 3 uur ná hoogwater niet op, want rond deze tijd dient de zandplaat als hoogwatervluchtplaats voor duizenden vogels.
Simonszand is onderdeel van het Natura 2000-gebied en behoort tot het UNESCO Werelderfgoed. Het hele gebied valt onder de Natuurbeschermingswet artikel 20. Het gebied is in bescherming genomen, omdat het een belangrijk natuurgebied is voor vogels en zeehonden.
Glimp van Simonszand opvangen
De zandplaat Simonszand kun je onder begeleiding op verschillende manieren zien:
- Vanaf de oostpunt van Schiermonnikoog. Er zijn speciale huifkartochten georganiseerd om zeehonden op Simonszand te spotten.
- Met een excursie of via een andere vorm van recreatie. Let hierbij op de bebording en houd je aan de Erecode. Drie uur vóór en drie uur ná hoogwater mag je Simonszand niet betreden.