Samen naar beter beheer van Unesco Werelderfgoed Waddenzee!

Rapport Algemene rekenkamer (2013)

Eind 2013 was de conclusie van de Algemene Rekenkamer (pdf, 6.8 MB) (‘Waddengebied: natuurbescherming, natuurbeheer en ruimtelijke inrichting’) duidelijk: ‘zowel het natuurbeheer in het gebied als de vergunningverlening voor (economische) activiteiten zijn ingewikkeld geregeld. De ondoelmatigheden komen noch de kwetsbare natuur, noch de economische bedrijvigheid in het Waddengebied ten goede. Er zijn veel organisaties die allemaal iets doen rond ons Waddenzee Werelderfgoed. Zoveel, dat er gesproken wordt over een bestuurlijke spaghetti. Niemand weet wie er nu eigenlijk verantwoordelijk is voor het Wad. Het advies luidt: ‘Wijs één natuurbeheerder aan voor het Waddengebied’.

Evaluatie Structuurvisie Waddenzee (2015)

De evaluatie van de Structuurvisie Waddenzee (pdf, 9.3 MB) in 2015 bevestigt nomaals: ‘Kom tot beter gebiedsmanagement’. In het verbeteren van de samenwerking tussen beheerders, ontbreekt het natuurbeheer nog.

Samenwerkingsagenda Beheer Waddenzee (2014-2018)

De Samenwerkingsagenda Waddenzee (SWA) werd in 2014 opgesteld door het Regiecollege Waddenzee (RCW) en de Beheerraad. Het plan was het antwoord op het kritische rapport van de Algemene Rekenkamer ‘Waddengebied: natuurbescherming, natuurbeheer en ruimtelijke inrichting’ (november 2013). Het doel van de Samenwerkingsagenda  was om in 2018 samen te werken als zijnde één beheerder. Hoewel de samenwerkingsagenda na vier jaar zeker goede resultaten heeft laten zien, is het beoogde einddoel niet bereikt.

Meer informatie over de Samenwerkingsagenda 2014-2018

Door de gezamenlijke natuurorganisaties, verenigd in de Coalitie Wadden Natuurlijk (CWN) is actief meegewerkt aan de Samenwerkingsagenda. De CWN is destijds gevraagd regie te voeren over het spoor: fysiek beheer van de Samenwerkingsagenda Beheer Waddenzee. Na 2018, toen de Samenwerkingsagenda formeel is beëindigd en geëvalueerd, heeft de Coalitie Wadden Natuurlijk in overleg met Staatsbosbeheer en de deelnemers van de werkgemeenschappen, besloten de bijeenkomsten voort te zetten tot zij een logische plek vinden binnen de organisatie van de nieuwe beheerautoriteit.
Zie voor meer info: Fysiek Beheer ("de werkgemeenschappen")

Regeerakkoord

In het regeerakkoord van 2017 wordt met betrekking tot het beheer van de Waddenzee vastgelegd dat er: “Een beheerautoriteit voor de Waddenzee komt die een integraal beheerplan uitvoert, waardoor betere bescherming van natuurgebieden gecombineerd wordt met beter visbeheer”.

Na een verdere verkenning door AT Osborne, presteren Minister Schouten (LNV) en Minister Van Nieuwenhuizen (IenW) op 20 juni 2019 in de Verzamelbrief Wadden hoe de nieuwe structuur, mét een beheerautoriteit, eruit komt te zien. Om het beleid en het beheer van de Waddenzee in goede banen te leiden, komen er drie nieuwe organen:

• een Beheerautoriteit Waddenzee
• een Bestuurlijk Overleg Waddengebied
• een Omgevingsberaad Waddengebied. De nieuwe structuur moet in 2020 gaan werken.

Integrale kijk nodig

Door CWN is altijd gezegd dat we de oplossing zien in een integrale aanpak van het natuurbeheer in de Waddenzee, waarin ontwikkeling, behoud en duurzaam medegebruik van de rijke natuur centraal staan. Daarvoor is een organisatie of samenwerkingsverband nodig met natuurbeheer in de genen, die zich verantwoordelijk voelt voor het gebied en alle onderdelen van beheer in samenhang uitvoert. De beschikbaarheid van voldoende structurele financiering naast een helder, integraal beleidskader met de waddennatuur als hoofddoelstelling, is hierbij rand voorwaardelijk.

Als natuurorganisaties doen we binnen het beheer van de Waddenzee het aanbod om:

• de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van natuur- en recreatiebeheer op ons te nemen;
• de kennis en ervaring van de terreinbeherende organisaties met professioneel natuurbeheer, gecoördineerd in te zetten;
• samen met Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en de Waddenunit (Min. LNV) de krachten te  bundelen in de uitvoering.