N2000-Beheerplannen

Aangewezen Natura2000-gebieden

De Waddenzee en Noordzeekustzone zijn door Nederland aangewezen Natura 2000-gebieden. Deze gebieden maken deel uit van een Europees netwerk (Natura 2000) van beschermde gebieden waar specifieke habitats (leefgebieden van planten en dieren) en planten en diersoorten beschermd moeten worden. De gebieden dragen daarmee bij aan het behoud en herstel van biodiversiteit in heel Europa. Het bereiken van de instandhoudingsdoelen van de Waddenzee en Noordzeekustzone vormt een complexe opgave door de vele activiteiten die in het gebied plaatsvinden.

Om de kwetsbare natuur in het Waddengebied te beschermen worden beheerplannen opgesteld. Deze beheerplannen zijn niet alleen gericht op het behoud van natuurwaarden, maar ook op het vinden van een balans tussen menselijke activiteiten en natuurbescherming. Een beheerplan houdt rekening met verschillende sectoren zoals landbouw, visserij, recreatie en industrie, en streeft naar duurzame ontwikkeling die schadelijke impact op de natuurlijke omgeving beperkt.

Het Waddengebied bestaat uit zeven Natura 2000 deelgebieden:

• Noordzeekustzone
• Waddenzee
• Lage land en de duinen van Texel
• Duinen van Vlieland
• Duinen van Terschelling
• Duinen van Ameland
• Duinen van Schiermonnikoog

Voor ieder Natura 2000-gebied wordt een eigen beheerplan opgesteld. Rijkswaterstaat stelt de beheerplannen op voor de Noordzeekustzone en Waddenzee. Provincie Noord-Holland stelt het beheerplan op voor de duinen van Texel. En provincie Fryslân stelt de beheerplannen op voor de duinen van Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog.

De beheerplannen worden gelijktijdig en in samenhang geactualiseerd. Uiteraard worden bij de totstandkoming van het beheerplan ook de belanghebbenden, gebruikers en inwoners betrokken. We gaan samen aan de slag!

Aangewezen soorten, habitats en vogels

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur LVVN wijst, volgens Europese richtlijnen, habitattypen en habitatsoorten aan. Habitatsoorten zijn kwetsbare dieren en planten die beschermd moeten worden. Doelstellingen voor soorten zijn veelal gericht op instandhouding van de populatie. Een habitattype is een natuurlijk leefgebied van flora en/of fauna. Doelstellingen voor habitats zijn veelal gericht op de kwaliteit en het oppervlakte van het leefgebied. Daarnaast is er een aparte richtlijn voor vogels waarin soorten vogels zijn aangewezen voor Natura 2000.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) is verantwoordelijk voor het treffen van maatregelen om deze doelen te halen.

Aangewezen habitattypen voor Natura 2000 Waddenzee <tabel 8.2 pagina 215 beheerplan>
Aangewezen habitatsoorten voor Natura2000 Waddenzee <tabel 8.3 pagina 219 beheerplan>
Aangewezen vogels voor vogelrichtlijn <tabel 8.4 pagina 221 beheerplan> en tabel 8.5 pagina 226 beheerplan>

Aangewezen habitatsoorten voor Natura 2000 Noordzeekustzone
Aangewezen habitattypen voor Natura 2000 Noordzeekustzone
Aangewezen vogels voor vogelrichtlijn

Evaluatie N2000-beheerplan Waddenzee (pdf, 8.2 MB)
Evaluatie N2000-beheerplan Noordzeekustzone (pdf, 6 MB)

Opstellen beheerplannen N2000

Het ministerie van IenW geeft opdracht aan Rijkswaterstaat om de N2000-beheerplannen op te stellen. Rijkswaterstaat is voortouwnemer voor het opstellen en uitvoeren van de maatregelen. Dit doen we in nauw overleg met andere betrokken overheden, zoals de ministeries van LVVN, IenW, Defensie, provincies, gemeenten, waterschappen, terreinbeheerders, eigenaren, gebruikers en belangenorganisaties. In 2023 is het N2000-beheerplan 2016-2022 geëvalueerd. De uitkomsten van deze evaluatie zijn een belangrijke basis voor het actualiseren van de beheerplannen.

De beheerplannen hebben een looptijd van zes jaar. De huidige beheerplannen liepen van 2016 tot en met 2022 en zijn onlangs verlengd tot 2028.

Voor elk Natura 2000gebied wordt een eigen beheerplan opgesteld. Op het landsdeel, de duinen, van de Waddeneilanden zijn de Natura 2000beheerplannen van de provincies Fryslân en Noord-Holland van toepassing. Het is belangrijk dat ieder Natura 2000-gebied als geheel wordt beschouwd om de knelpunten en maatregelen goed in beeld te kunnen brengen. De evaluatie van de gebieden – om de staat van de ecologie te analyseren – gebeurt op de schaal van het gebied. Dus voor Waddenzee en Noordzeekustzone afzonderlijk. Doelstellingen gelden voor de gebieden, zowel voor N2000 als Kaderrichtlijn Water (KRW) en Kaderrichtlijn Marine (KRM). Ook maatregelen worden onderzocht in de context van het totaal van het gebied. Zo is een kwelder op een eiland onderdeel van het hele waterlichaam Waddenzee.

De N2000-gebieden grenzen aan elkaar. Daarom worden de beheerplannen in samenhang met elkaar opgesteld. Er is tenslotte ecologische interactie tussen de gebieden. Daarom worden de plannen in de samenwerking met de provincies, beheerders en de gemeenten opgesteld.

Als de nieuwe beheerplannen klaar zijn wordt er per eiland een samenvatting van de drie beheerplannen geschreven.