Laatste advies: "Regio aan het roer"
Regio moet kansen nú waarmaken
De Rijksoverheid trekt zich terug uit het Waddengebied. De regionale overheden moeten nu het voortouw nemen en deze kans aangrijpen om hun bestuurlijke houding te moderniseren en burgers en private partijen een grotere rol te geven in de uitvoering van het Waddenbeleid. Het RCW moet zijn regierol dus waarmaken en alle partijen actief betrekken bij de ontwikkeling van het Waddengebied. Aldus de Raad voor de Wadden in zijn laatste advies Regio aan het Roer (pdf, 2.4 MB) (8 december 2011). Het advies is vandaag door de voorzitter van de Raad, Margreeth de Boer, aangeboden aan John Jorritsma als voorzitter van het Regionaal College Waddengebied.
Regiecollege Waddengebied als regisseur
Het Waddengebied kent tegenwoordig complexe vraagstukken. Simpele maatregelen of het eenvoudigweg verbieden van activiteiten bieden vaak geen oplossing meer. Er moeten samenhangende maatregelen worden getroffen op meerdere terreinen, die voor alle partijen acceptabel zijn. Het is een forse organisatorische opgave om dit voor elkaar te krijgen.
De governancebenadering biedt kansen om dit proces met alle betrokkenen in te vullen en in gang te zetten. De overheid treedt hierbij op als regisseur met oog voor de brede maatschappelijke inbedding. Het Regiecollege Waddengebied (RCW) zal deze regisserende en kaderstellende rol op zich moeten nemen. Zij moet alle maatschappelijke partijen inschakelen om de uitdagingen eensgezind op te kunnen pakken. Ook van organisaties en de samenleving wordt door de Raad een actieve houding verwacht, zij zijn medeverantwoordelijk voor de verdere ontwikkeling van het Waddengebied. Het opstellen van een streefbeeld voor de sociaal-economische ontwikkeling is volgens de Raad de eerste belangrijke opgave om de kaderstellende rol in te kunnen vullen.
Streefbeeld essentieel voor duurzame economische ontwikkeling
Met het programma ‘Naar een rijke Waddenzee’ is onlangs een overkoepelend streefbeeld én uitvoeringsprogramma voor de Waddennatuur opgesteld. Hiermee kan natuurontwikkeling gestructureerd worden aangepakt.
Voor de sociaal-economische ontwikkeling in het gebied ontbreekt zo’n overkoepelend streefbeeld nog. Dit is belemmerend voor de ontwikkeling in de verschillende economische sectoren. Gevolg is dat er vooral ad hoc projecten worden uitgevoerd die de lokale schaal niet overstijgen en weinig samenhang hebben, bijvoorbeeld in de recreatiesector.
Waddenfonds cruciaal maar eindig
Zonder het Waddenfonds zou de uitvoering van het Waddenbeleid momenteel bijna stil vallen. Terwijl het fonds uitdrukkelijk niet bedoeld was voor reguliere maatregelen. Dit zal in de toekomst weer het uitgangspunt moeten worden.
De provincies zullen de cruciale rol die het Waddenfonds speelt overeind moeten houden. Private partijen moeten geïnspireerd worden tot het opzetten van projecten die op bovenlokaal niveau effect hebben. De Raad wijst er tevens op dat het Waddenfonds eindig is. Het geld zal daarom moeten worden ingezet voor economisch duurzame projecten, die uiteindelijk ook zonder subsidiegeld kunnen overleven. Voor natuurontwikkelingsprojecten kan op termijn wellicht aangehaakt worden bij het Deltafonds.