Lauwersmeerdijk-Vierhuizergat, een dijk van een versterking
De komende drie jaar wordt de Lauwersmeerdijk verbeterd. Dit betekent op termijn een nieuwe dijk, die niet alleen veiliger, maar ook natuurlijker is. Voor het eerst gaat nu langs de Waddenzee een schop de grond in voor een project dat is gekoppeld aan de Programmatische Aanpak Grote Wateren (de PAGW). Met een feestelijk startmoment in Lauwersoog zijn de werkzaamheden op 5 april begonnen.
Na jaren voorbereiding is het dan zo ver. Onder aanvoering van waterschap Noorderzijlvest en het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) hebben diverse organisaties de handen ineengeslagen voor deze dijkversterking. Op een frisse maar zonnige ochtend stonden vertegenwoordigers van deze organisaties langs de dijk. De dichter Reinier ‘dichtwater’ van der Veer maakte het gedicht ‘een dijk van een versterking’ voor de gelegenheid, en een schoolklas uit Kloosterburen mocht met een 100 jaar oude misthoorn de start inluiden. Namens de PAGW deden Linda-Roos Santhagens – directeur Netwerkontwikkeling bij Rijkswaterstaat en Joris Geurts van Kessel – directeur Waterveiligheid, Rivieren en Zee bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat – het woord bij de opening.
PAGW opgave in de Waddenzee
De PAGW streeft naar een verbetering van het hele ecosysteem in onze grote wateren, zoals de Waddenzee. In de Waddenzee betekent dit: leefgebieden van planten en dieren herstellen, verbindingen tussen zout en zoet en tussen gebieden onderling herstellen en versterken en het vergroten van de biodiversiteit. Natuurlijke processen krijgen voorrang, zodat de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) en Natura2000 dichterbij komen en het ecosysteem klimaatbestendiger en robuuster wordt. In de PAGW werken Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in opdracht van de ministeries Verkeer en Waterstaat en Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit samen met regionale partijen aan deze opgave.
Gat in de diek
Bij de dijkversterking Lauwersmeerdijk-Vierhuizergat krijgen al deze PAGW-doelen een concrete invulling. Niet alleen wordt de overgang van de dijk naar de Waddenzee meer geleidelijk, ook de Waddenzee zelf krijgt binnendijks meer ruimte.
De belangrijkste maatregel is de dijkdoorgang naar de Marnerwaard, waar Defensie 70 ha oefenterrein afstaat aan natuurontwikkeling. Door een getijdenduiker krijgt het getij weer invloed op het achterliggende gebied en komt er een verbinding met de Waddenzee. Zo ontstaat een nieuw habitat met gelegenheden voor vissen en vogels om te foerageren, en een kinderkamer voor vissen.
Herstel onderwaternatuur en meer kwelder
Langs de waddenkust is er een uitbreiding van de pilot met kunstriffen en getijdepoelen. Aan de oostkant wordt de kwelder uitgebreid met zo’n 20 ha. Na de aanleg van rijshouten dammetjes zal die op natuurlijke wijze ontstaan. Dit betekent Een belangrijke uitbreiding voor typische waddenvegetatie, vogels en onderwaternatuur. Er worden geen greppels gegraven, zo krijgen kreken een grotere functie als kinderkamer voor vis. De dijk zelf krijgt waar mogelijk een kruiden- en bloemrijke bekleding.
Uitzicht
Voor Lauwersoog betekent de nieuwe dijk nog meer dan veiligheid en meer natuur. Met de dijkverbetering komt er een tweede toegangsweg naar het dorp. Bij de haven krijgt de dijk het karakter van een promenade, met mooi uitzicht op de Waddenzee en Schiermonnikoog.
Tijdens de werkzaamheden beheert het waterschap een dijkinformatiecentrum bij de haven. Ook is er een nieuwsbrief en een bouw app.
Duurzaam werken
Duurzaam werken is hier de norm. Zoveel mogelijk machines zijn elektrisch aangedreven, ondersteund door een eigen ‘laad-infrastructuur’ met zonnepanelen en aggregaten. Ook is er aandacht voor hergebruik: asfalt en steenblokken uit de oude dijk worden niet weggegooid. Uiteraard wordt de natuur langs de dijk ook tijdens de werkzaamheden gemonitord.
Over de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW)
PAGW is een investeringsprogramma van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Doel is de ecologische waterkwaliteit te verbeteren en de natuur te versterken.
Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en de Rijksdienst voor ondernemend Nederland (RVO) voeren in opdracht van de ministeries en in samenwerking met regionale partijen de afgesproken maatregelen uit. Op landelijk niveau zorgen we samen voor sturing. Op regionaal niveau zorgen we voor de uitvoering van de projecten. De PAGW is in 2018 gestart en loopt tot 2050.
Op de hoogte blijven?
https://lauwersmeerdijk.noorderzijlvest.nl/dijkversterking
