Start grootschalig onderzoek naar werking slib in Eems-estuarium

Deze kennis is nodig om de effecten van maatregelen om de troebelheid te verminderen goed te kunnen voorspellen. Het onderzoek wordt in samenwerking met Duitse overheden en internationale onderzoekinstellingen uitgevoerd.

In de Eems-Dollard bevinden zich grote hoeveelheden slib die te troebel water veroorzaken. Dit belemmert de groei van algen die aan de basis van de voedselketen staan. Ook het bodemleven en vissen worden hierdoor in hun ontwikkeling beperkt.

Metingen
In het gebied waar de Eemsrivier uitmondt in de Dollard (het Eems-estuarium) worden op de bodem tien meetframes (zie foto) geplaatst die gedurende drie weken op verschillende dieptes troebelheid, zout en stroomsnelheid meten. Gedurende een hele getijcyclus van 13 uur wordt ook continu vanaf acht schepen gemeten. Omdat turbulentie van het water van groot belang is voor de uitwisseling en verspreiding van het slib, worden vanaf twee schepen zeer specialistische metingen van de turbulentie uitgevoerd. Daarnaast wordt met een speciale camera ter plekke de grootte en de valsnelheid van slibvlokken gemeten en worden er monsters van water en bodem genomen voor metingen van de slibconcentratie. Op basis van de verzamelde meetresultaten worden de rekenmodellen verbeterd, zodat de effecten van maatregelen om de troebelheid te verminderen beter kunnen worden voorspeld.

Twee meetrondes
De eerste meetronde wordt uitgevoerd bij verwachte lage afvoer van de Eems-rivier in de periode van 9 augustus tot 7 september 2018. De eerste 13-uursmeting vanaf de schepen vindt plaats op 28 augustus. De tweede meetronde vindt plaats tijdens de verwachte hoge afvoer van de Eems-rivier in januari of februari 2019. Naar verwachting zijn de eerste resultaten in de zomer van 2019 bekend.

Samenwerking
Voor het meetprogramma is samenwerking gezocht met Duitse partijen vanwege de gezamenlijke behoefte aan deze nieuwe kennis voor zowel het Duitse als het Nederlandse waterbeheer. Daarnaast zijn verschillende binnenlandse en buitenlandse universiteiten aangesloten vanwege het unieke feit dat zoveel verschillende aspecten tegelijkertijd gemeten gaan worden.

Onderzoekspartners
Het onderzoek wordt onder regie van Rijkswaterstaat en gecoördineerd door Royal HaskoningDHV, uitgevoerd in samenwerking met de Duitse overheden BAW-DH, NLWKN Norderney en NLWKN Aurich, Bundesanstalt für Gewässerkunde en WSA Emden (Wasserstraßen- und Schifffahrtsamt). Ook zijn verschillende Nederlandse, Duitse, Engelse en Amerikaanse onderzoeksinstituten betrokken zoals Deltares, NIOZ, Universiteit Oldenburg, CAU Kiel, Universiteit Warnemünde, HR Wallingford en University of Maine. Daarnaast zijn specialisten van technische universiteiten van Delft, Twente en Wageningen betrokken voor advies en wetenschappelijke interpretatie.
 
Programma Eems-Dollard 2050
Het onderzoek maakt onderdeel uit van het Programma Eems-Dollard 2050, een initiatief van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de provincie Groningen. Hierin werken waterschappen, gemeenten, natuurorganisaties en bedrijfsleven samen aan de verbetering van de ecologie, natuur en waterveiligheid in samenhang met een duurzame economie en leefbaarheid van het Eems-Dollardgebied.