Stuivend zand van levensbelang voor gezonde duinen

Na de aanleg van de Afsluitdijk bleef al het water dat zich tot die tijd verspreidde tot bij Amsterdam, in de Westelijke Waddenzee. Bij hoogwater kwam de vloed daardoor hoger. De geulen zijn te breed en te diep voor de kleinere hoeveelheid water die erdoor moet. Zand dat vanuit het zuiden langs de Hollandse kust met de hoofdstroming mee naar het noorden wordt verplaatst, verdwijnt in de geulen van de Waddenzee en komt nauwelijks op Texel terecht. Doordat de stroming wel zand vanaf de Texelse kust meeneemt naar het noor-den is er sindsdien sprake van kustafslag, terwijl tot die tijd de duinen van Texel juist steeds breder werden. De zandsuppleties zorgen ervoor dat er nu opgespoten zand verdwijnt en er geen duinafslag plaatsvindt. Hierdoor is het niet meer nodig om het zand in de zeereep vast te leggen.
 
Levende zeereep
De zeereep, de duinen direct langs het strand, is nu een stuk levendiger dan twintig jaar geleden. Dit wordt officieel een dynamische zeereep genoemd. Er stuift nog steeds zand vanaf het strand het duin in, maar ook in de zeereep mag het zand stuiven. Over een grotere breedte vanaf het strand is het zand nu in beweging. Vanaf het strand ontstaan kerven in het duin, waardoor zand verder naar binnen stuift. De helm blijft hierdoor ook verder vanaf het strand stevig groeien en het duin wordt hoger. De helm groeit harder en is gezonder dan in een vastgelegde zeereep. Hier profiteren larven van kevers die van helmwortels leven weer van. In een levendige zeereep leven niet alleen veel meer keverlarven: ze zijn ook binnen een jaar in plaats van twee of drie jaar volgroeid. Goed voor de kevers en voor de vo-gels die kevers eten.
 
Dynamiek in oude duinen
Minder opvallend is meestal dat door een levende zeereep ook de kwaliteit van de verder van het strand gelegen duinen toeneemt. Net achter de zeereep komt in valleien nog redelijk wat zand terecht. Een dun laagje zand op het afgevallen blad van kruipwilgen zorgt ervoor dat wintergroen hier kan groeien. Verder in de duinen komt steeds minder zand terecht, maar ook hier in het korstmosrijke duin met veel buntgras zorgt dit voor behoud van vitaliteit. Duinviooltjes profiteren hiervan en die vormen weer voedsel voor drie soorten parelmoervlinders, voor wie de Duinen van Texel belangrijk zijn.

Uit recent onderzoek blijkt dat voor rupsen van vlinders niet alleen de aanwezigheid van voldoende voedselplanten belangrijk is. De conditie van de planten is ook belangrijk. Rupsen die planten eten die voor hen de juiste kwaliteit hebben, maken veel meer kans om tot een vlinder uit te groeien dan rupsen die voldoende planten te eten hebben van een verkeerde kwaliteit. Ook stuifkuilen in oude duinen dragen bij aan de gezondheid van onze duinen. Gezonde duinen hebben stormen nodig om zand in beweging te houden.