Onderzoek naar 'stopcontact-op-zee' ten noorden Waddeneilanden
Er komt een onderzoek naar de haalbaarheid van een offshore knooppunt van elektriciteitskabels, een zogeheten stopcontact-op-zee, ten noorden van de Waddeneilanden. Daartoe hebben de stichting Energy Valley en de Provincie Groningen het initiatief genomen. Kema gaat de komende twee maanden onderzoeken wat de technische, economische, wettelijke en juridische gevolgen zijn van een dergelijk stopcontact op zee.
In dit knooppunt, ook wel elektriciteitshub genoemd, moeten de hoogspanningskabels bij elkaar komen die onder zee Nederland, Duitsland, Denemarken en Noorwegen aan elkaar verbinden en de aansluiting van windturbineparken in de Noordzee daarop mogelijk maken.
Dankzij de elektriciteitschub kan de op grote schaal door windparken opgewekte elektriciteit gemakkelijk en op efficiënte wijze getransporteerd worden. Door slechts enkele verbindingen met het vasteland te maken, worden kosten bespaard en wordt het doorkruisen van de Waddenzee en de Eemsmond beperkt. Bovendien is het dankzij een e-hub eenvoudiger om de windenergie, die onregelmatiger van karakter is dan conventioneel opgewekte stroom, te balanceren en zo te zorgen voor een betrouwbare elektriciteitslevering, zo verwachten de partijen.
Ook het ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie (ELI), netbeheerder TenneT en de gemeente Eemsmond zijn uitgenodigd om mee te doen. "Er is een grote kans dat TenneT aanschuift in de stuurgroep die we hiervoor oprichten. De gemeente Eemsmond heeft inmiddels al toegezegd te willen meepraten", zegt Albert van der Hem, programmamanager offshore wind bij Stichting Energy Valley. TenneT is in Duitsland als beheerder van het Noord-Duitse netwerk verplicht de Duitse Noordzeewindparken aan te sluiten. In Nederland is dat nog niet het geval, al had de vorige minister van EZ, Maria van der Hoeven verregaande plannen om TenneT verantwoordelijk te maken voor de aanleg en het beheer van het transportnet op zee. De huidige minister Maxime Verhagen heeft in december herhaald met dit proces verder te gaan, zonder overigens daar een termijn aan te verbinden.
Directeur Gerrit van Werven ziet grote mogelijkheden voor een elektriciteitshub op zee. "Een elektriciteitshub offshore verstevigt de positie van Energy Valley als Noordwest-Europese hub voor elektriciteit", aldus Van Werven. Ook PvdA-gedeputeerde William Moorlag van de provincie Groningen is overtuigd van het belang. "Een 'stopcontact op zee' is kostenverlagend voor windparken op zee. Het maakt de Eemshaven aantrekkelijker voor de offshore windindustrie. Dat is goed voor de groei van de werkgelegenheid en onze regionale economie." Volgens berekeningen bedraagt de aanlanding van zeewindparken circa 20% van de totale kosten van een zeewindpark.
Het haalbaarheidsonderzoek wordt uitgevoerd door energieadviesbureau KEMA. Dat bedrijf heeft in 2010 al onderzocht welke infrastructuur nodig is voor de vele windparken die in het betreffende deel van de Noordzee gepland zijn. Nu volgt, in samenwerking met de stichting Energy Valley en de provincie Groningen, een specifiek onderzoek naar de kans van slagen van een elektriciteitshub. Het onderzoek moet in mei zijn afgerond.