Enorme koraalriffen diep onder provincie Groningen ontdekt
DELFZIJL /UITHUIZERMEEDEN - Er zijn enorme koraalriffen in de provincie Groningen. Onder Delfzijl, Uithuizermeeden en Roodeschool ligt een berg van zo'n 10 bij 30 kilometer, vol met koraal. Die opvallende conclusie trekt TNO-onderzoeker Henk Kombrink in zijn proefschrift.
De koraalriffen liggen zo'n vijf kilometer onder de grond. Kombrink ontdekte ze bij zijn onderzoek naar het Carboon, het tijdvak van 360 tot 300 miljoen jaar geleden. "Nederland lag toen net ten zuiden van de evenaar. Het gevolg van deze ligging was een tropisch klimaat", zegt Kombrink. "Zoiets als op de Bahama's nu." Het grootste deel van Nederland bestond destijds uit een grote binnenzee. Alleen in het zuiden was wat land. "Op de ondiepe plekken van die zee, waar veel zonlicht kwam, ontstond koraal."
De geoloog, die opgroeide in Kostvlies, ontdekte in het noorden van het land, kilometers onder de grond verstopt, drie grote tafelbergen. Op deze bergen, die steile hellingen en een platte bovenkant hebben, is koraal te vinden. De grootste berg - 30 bij 60 kilometer - ligt in Friesland, onder het gebied tussen Leeuwarden, Dokkum en Appelscha. Een kleinere berg ligt ten noorden van Ameland. De derde ligt in het noordoosten van de provincie Groningen. Zo'n 330 miljoen jaar geleden werd het water in de binnenzee troebeler doordat er allerlei materiaal werd afgezet. Zonlicht kon de koraalriffen daardoor niet goed meer bereiken en het koraal stierf af. "Het bleef echter netjes bewaard", zegt Kombrink. "Er kwam alleen van alles bovenop te liggen." En nu, honderden miljoenen jaren later, liggen de koralen er nog steeds. Het is goed mogelijk dat er olie of gas wordt gevonden in het koraal.
Oliemaatschappijen hebben dan ook grote interesse in de gebieden waar koraal zit. "In de Kaspische Zee zijn ook dergelijke koraalriffen gevonden en die bleken vol met olie en gas te zitten. Kalksteen, waar koraal uit bestaat, kan namelijk poreus zijn, waardoor gas en olie er gemakkelijk in kan worden opgeslagen." Dat is in Groningen misschien ook het geval. Kombrink hoefde voor zijn onderzoek niet zelf vijf kilometer de diepte in. "Dat zou nogal moeilijk worden", lacht hij. "Ik heb het onderzoek gedaan door digitale doorsneden van het gebied te analyseren. Die doorsneden krijg je door dynamiet tot ontploffing te brengen. Dat veroorzaakt golven. Afhankelijk van wat er in de bodem zit, duurt het langer of korter voordat deze golven worden teruggekaatst. Daar kun je dan prachtig mooie interpretaties van maken. Zo ontdekte ik die tafelbergen."