Waddenraad: brakke zone IJsselmeer
LEEUWARDEN - De Raad voor de Wadden ziet bij het IJsselmeer de beste mogelijkheden voor een natuurlijke overgang van zoet naar zout water.
Het herstel van een estuariene overgang in dit gebied wordt genoemd in een advies dat de raad aan de minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit stuurt.
Door de inrichting van een brakwaterzone, aansluitend op de Afsluitdijk, wordt de verbinding tussen het stroomgebied van de Rijn en de Waddenzee hersteld, meent de raad. De kosten van een dergelijke inrichting zijn nog onbekend, maar dat drukt het optimisme van de Waddenraad niet, vooral omdat nu ook allerlei andere initiatieven in en rond het IJsselmeer actueel zijn.
In het advies staat dat de haalbaarheid van een integraal project in dit gebied moet worden onderzocht. Het gaat hierbij, naast de zoet-zoutovergang, om het versterken van de Afsluitdijk, het realiseren van extr spuicapaciteit, energiewinning op het grensvlak van zoet en zout water en de recreatieve ontwikkeling van het IJsselmeer.
De raad schrijft dat herstel en verdere ontwikkeling van meerdere zoet-zoutovergangen essentieel is voor een goed en zo natuurlijk mogelijk functioneren van de Waddenzee. Het mag niet blijven bij een extra zoetzoutverbinding per stroomgebied, zoals hier en daar is gesuggereerd. Andere locaties in het stroomgebied van de Rijn zijn volgens de Raad voor de Wadden niet in te richten als estuaria. Dit geldt voor het Lauwersmeer, waar mogelijk wel beperkt zout water kan worden ingelaten, Noord-Friesland Buitendijks, waar het zoete water moet kunnen afstromen via de kwelders, de Westerwoldse Aa, het Amstelmeer en de Eems. Herstel van specifieke functies van de verschillende typen zoet-zoutovergangen wordt hier wel mogelijk geacht.
De meest natuurlijke overgangen zijn te realiseren op de eilanden, zo staat in het advies. De buitendijks gelegen oostpunten bieden kansen voor herstel van zoet-zoutovergangen. Hierdoor verbetert ook de kwaliteit van verouderde kwelders.
De Waddenraad loopt al vooruit op de, mogelijk "verlammende", discussie die kan ontstaan over de vraag of de maatregelen tot het gewone beleid moeten worden gerekend of dat er een beroep kan worden gedaan op het Waddenfonds. Daar moet pragmatisch mee worden omgegaan, staat in het advies. Alle projecten moeten ontvankelijk zijn voor een subsidieaanvraag. Wat de bovengrens is voor een bijdrage voor zoet-zoutovergangen uit het Waddenfonds is op dit moment niet te overzien.