De geheimen van het Wad

Gepubliceerd op 7 augustus 2008RecreatieAangemaakt door Leeuwarder Courant (Dienke Veenstra)

Het vrijwilligerscollectief Schiermonnikoog geeft elke dag excursies op het wad: anderhalf uur lang ronddwalen over de droge bodem van de Waddenzee. Op het eerste gezicht een uitgestorven gebied zonder leven, maar wie goed kijkt, graaft en vist merkt dat de bodem vol geheimen zit.

Voor het bezoekerscentrum van Schiermonnikoog staat een groepje wadlopers. De laarzen zitten strak om de voeten en ze zijn gehuld in oude kleding. Rakinah Helsloot, één van de vrijwilligers, maakt de wadkar klaar voor de excursie. De benodigdheden? Visnetjes om de krabben uit de geul te vissen, harken om te kijken welke dieren zich in de bodem schuil houden en emmertjes om de vangst tijdelijk in te bewaren.

Het vrijwilligerscollectief Schiermonnikoog bestaat uit een groep vrijwilligers met een passie voor het eiland. Om de beurt gaan ze voor een paar weken naar Schiermonnikoog om daar verschillende excursies te geven, waaronder juttertochten, vogel-, kwelder- en kruidenexcursies en avondwandelingen. Het eerste stuk lopen over het wad is afzien, de bodem van de zee zuigt de laarzen naar beneden en elke stap kost veel kracht. Doorlopen is het sleutelwoord, want wie stil blijft staan om iets te bekijken heeft kans dat hij vast komt te zitten.

Het is wel een beetje een raar idee, dat het water op dezelfde plek over zes uur twee meter hoog zal zijn. En dat de boten die nu op de droge zeebodem liggen dan weer verder kunnen varen. Een 'heel uniek stukje natuur', noemt Helsloot het waddengebied. "Het voelt alsof ik hier te gast ben." Het eerste dier dat ze met de hark uit de bodem schept is de wadpier. Het diertje, dat veel weg heeft van een worm, eet zich een weg door de modder. De sliertjes die achterblijven op het wad zijn zijn uitwerpselen. Helsloot haalt het ene na het andere beestje uit de grond: de platte slijkgaper, de zeeduizendpoot, de prehistorische keverslak, een hele groep kokkels en de huisjes van de zandkokerwormen. Enthousiast vertelt ze het verhaal dat achter elk beestje zit: hoe het leeft en welke functie het vervult in de Waddenzee. Ook de wadlopers zelf nemen de proef op de som en toveren allemaal een van de wadbewoners tevoorschijn. Veel soorten leven er niet, volgens Helsloot, maar in aantal zijn ze talrijk.

Maren Schediger is samen met haar ouders op vakantie op Schiermonnikoog. Het is de tweede keer dat ze een excursie op het wad doet, maar ze is nog steeds verbaasd over al het leven in de grond. "Je hebt geen idee dat het er allemaal is. Zo heb ik me bijvoorbeeld altijd afgevraagd waar die sliertjes vandaan kwamen. Nu weet ik dat ze van de wadpier zijn." Pieter Oosterhuis uit Hengelo doet samen met zijn vrouw en zijn twee kinderen Karlijn en Ties mee aan de excursie. De modder zit overal. Op zijn broek, zijn shirt en zelfs op zijn wang. Het is de eerste keer dat Oosterhuis meedoet. "Ik heb wel eens een stuk over het wad gelopen, maar ik was benieuwd wat er nou allemaal echt leeft." Hij is enthousiast. "Het is erg leuk. Vooral de kinderen, we willen hen zo vroeg mogelijk kennis laten maken met dit soort dingen." En het leukst van alles? "Dat Karlijn zich zo verbaast over de krabbetjes die massaal in de geul zwemmen."