Enorme vracht zand voor de kust moet redding brengen
SCHEVENINGEN - De klimaatverandering en de daarbij horende zeespiegelrijzing vragen om een enorm zandverzet aan de Nederlandse Noordzeekust. Elders in zee is genoeg zand beschikbaar, maar de kosten van de verplaatsing zijn hoog: 400 miljoen Euro per jaar, volgens een berekening van Rijkswaterstaat.
Directeur Pavel Kabat van de in Leeuwarden gevestigde Waddenacademie hield zijn toehoorders op de Noordzeedagen in Scheveningen gisteren een rekensom voor. Om het stijgende zeewater het hoofd te bieden, is vooralsnog jaarlijks 20 miljoen kuub zand nodig dat voor de kust wordt gestort. Een flinke toename, want op het ogenblik gaat het bij deze zandsuppletie om 8 miljoen kuub. Op den duur, als de zeespiegelstijging uitkomt op 20 tot 60 centimeter per eeuw, is zelfs 44 miljoen kuub zand per jaar nodig.
Kabat maakte als aardwetenschapper deel uit van de Deltacommissie die onlangs met aanbevelingen kwam voor aanpak van de gevolgen van klimaatverandering. De hoogleraar ziet veel heil in het middel van zandsuppletie om de kust geleidelijk met het stijgende zeewater te laten meegroeien. Het Nederlands continentaal plat heeft genoeg zand voor deze maatregel, volgens Kabat. Het is op grote diepte uit de 12-mijlszone te halen. Met de suppletie in de Noordzee moet ook de Waddenzee worden gered. Dat kan tot op zekere hoogte. Als de zeespiegelstijging te sterk is, zal het getijdensysteem het loodje leggen. Dat is niet ondenkbaar, meent Kabat. Er zijn in het verleden meer getijdenbekkens verloren gegaan bij een stijging van 80 centimeter van het waterpeil. Als dat met de Waddenzee gebeurt, speelt een nieuw veiligheidsaspect. In de verdronken zee breken de golven minder af, waardoor de dijken op het vasteland meer worden belast. Die zullen dus versterkt moeten worden.
Kabat bleek nog aan de voorzichtige kant met zijn raming van de zandbehoefte. Titia Kalker van de directie Noordzee van Rijkswaterstaat repte van 85 miljoen kuub per jaar, als de situatie echt extreem wordt. In dat geval zijn de kosten 400 miljoen Euro. Daar is nog geen financiering voor geregeld. Een bijkomend probleem is dat de zandwinning moet gebeuren in samenhang met de andere belangen die in de Noordzee een rol spelen. Zo mag volgens nieuw beleid een dergelijke activiteit niet ten koste gaan van de natuurwaarden, aldus Kalker.