'Kokkelfraude' bij jacht op kokkelgoud
DEN HAAG - De jacht op het kokkelgoud is heropend. Nu de mechanische visserij verboden is, is het handmatig rapen van kokkels op de Waddenzee zo lucratief dat alleen via loting aan een vergunning te komen is.
Twee vissers die buiten de boot vielen, uitten gisteren in de Tweede Kamer hun teleurstelling. Collega's hebben onterecht vergunningen gekregen. Kokkelfraude, uitgelokt door het ministerie.
Alsof het de eerste zitting is van de parlementaire enquêtecommissie kokkelfraude, zo nauwgezet doen Jan Kruijsse uit het Zeeuwse Yerseke en Albert Schagen uit Texel in de Tweede Kamer verslag van misstanden in de kokkelwereld. Zo'n twintig jaar voeren beiden op kokkelschepen die met machines de schelpdieren uit de wadbodem woelden. Maar in 2005 ging daar een streep doorheen: te veel schade aan de natuur.
Eigenaren van de schepen ontvingen 120 miljoen euro schadevergoeding. Maar opvarenden als Kruijsse en Schagen kregen niets en moesten op zoek naar ander werk. Dat werk zou er komen doordat het ministerie van natuur alleen voor die groep tien extra vergunningen voor het handmatig rapen zou afgeven. De twintig bestaande handkokkelaars vissen zo weinig op, dat dit geen kwaad kan.
Kruijsse en Schagen kennen de kleine kokkelwereld en dachten dat er ook hooguit tien belangstellenden zouden zijn. Dat viel tegen. Het kokkelbestand is nu zo royaal dat een visser 400.000 euro per jaar aan omzet kan binnen 'klauwen'. Liefst 31 man meldden zich. Van types die uitgekocht waren tot lieden die nooit meegevaren hebben. Na een eerste schifting bleven 21 namen over. Volgens de beide vissers zaten daar concurrenten tussen die alleen met valse werkgeversverklaringen hun kandidatuur hebben kunnen handhaven.
De loting door het ministerie was ongenadig. Van de tien echte kokkelvissers, grepen vijf mis, onder wie Kruijsse en Schagen. Onder de gelukkigen: een 65-plusser die niet eens het wad op kan en een jongen die nog nooit aan boord van een kokkelschip geweest is, stelt Schagen. Kruijsse: ,,Onverteerbaar.'' Tegen zoveel onrecht zijn ze niet opgewassen. Als oplossing zien ze graag dat minister Gerda Verburg alsnog meer vergunningen verstrekt. De Kamer lijkt daar voor te voelen, maar is gebonden aan natuurregels. Volgende week zullen de fracties het met Verburg bespreken.
Dion Graus (Partij Voor de Vrijheid) probeert nog een schuldige in het kokkelleed aan te wijzen. Er zijn op het Wad vast stropers uit Oost-Europa actief, klinkt het samenzweerderig. Welnee, zegt Schagen. Er zijn wel Vietnamezen die kokkels rapen, maar iedere burger mag een emmertje per dag meenemen. ,,En laat die Vietnameesjes alsjeblieft die kokkels lekker opeten.''