Amelander mosterd blijft exclusief voor eiland

HOLLUM - Terwijl de meeste andere kloeke Hollumers waren weggetrokken naar het Oerd om hout te jutten, stonden de vrijwillige molenaars van De Verwachting gisteren te doen waar ze goed in zijn: het malen van mosterd. Ze zijn er in 2004 enthousiast mee begonnen en vorig jaar werden er al 16.000 potjes verkocht.
,,Het groeit eigenlijk een beetje uit z'n voegen'', vindt gepensioneerd slager Jan Pattje. Hij steekt zo'n twintig uur per week in de liefhebberij, maar meer moet het ook niet worden.

Toen een Duitse badgast vorig jaar om 15.000 potjes ineens vroeg (,,Ich möchte gern etwas eksklusives haben''), verkocht de mosterdbrigade hem een beleefd neen. Ook aanvragen van kaaswinkels op de Friese wal zijn afgeslagen. Het is Amelander mosterd van eilander mosterdzaad en het is daar te koop.

Omdat de molen open dag hield, was een groot deel van de vrijwilligers gisteren in touw. Pattje gaf samen met Harry Wijnberg en Gert-Jan van Beek werkende weg uitleg aan schoolklassen van het eiland. Jan Wijnberg en Greetje Wijnberg-de Jong bedienden bovenin de windkracht.

De meeste leerlingen waren nog nooit in de molen geweest. De mosterd kenden ze vaak al wel, want net als vroeger, toen Hollum tal van handmaalders telde, kan de eilander bevolking het goedje wel waarderen.

Om het spannend te houden komen er elk jaar wel een of twee smaken bij. De honingmosterd, met honing van een imker uit Nes, loopt goed, net als die met ecologisch gemaakte duindoornmoes van Texel. Pattje wil ook nog eens een recept proberen met de wei, die overblijft van het kaasmaken elders op het eiland.

,,En rozenbottels, maar het schijnt een grote klus te zijn om daar eerst jam van te maken.'' Het basisrecept van mosterd is eenvoudig. Er gaan drie soorten mosterdzaad in, deels de oogst van een veld bij Ballum. Azijn (,,van de Aldi'') en zout water doen de rest.

Voor het zeven van onkruiden uit het zaad is De Verwachting nog aangewezen op een machine bij zadenverdelaar Pars in Sint Annaparochie. De rest kunnen ze in Hollum zelf. Een volgende klus wordt het omzetten van het ontluchtingsapparaat van krachtstroom op de kracht van de molenwieken.

Als de Voedsel- en Warenautoritiet sneu zou willen doen, was het malen van mosterd niet zo'n feest als nu. Het houten mosterdlokaal zou moeten worden betimmerd met keramische tegels en de mannen zouden witte jassen moeten aantrekken en mondkapjes voorbinden alsof er chirurgie werd bedreven.

Ze gruwen van het idee. ,,Mosterd is gelukkig geen bederfelijk product en we besteden met z'n drieën anderhalf uur aan schoonmaak. Ze gedogen ons. Door mijn verleden als slager kan ik ook goed uitleggen hoe netjes wij werken'', zegt Pattje.