Provincie onterecht Sinterklaas voor garnalenvissers
AAN DIRK VAN DER MEULEN redacteur LC
Gedeputeerde staten spelen voor Sinterklaas in de garnalenbranche. De circa 65 vissers mogen van het provinciaal bestuur €30.000 verdelen.
Gemeenschapsgeld wordt hier op een onverantwoorde manier ingezet.
Benijdenswaardig zijn ze de afgelopen jaren allerminst geweest, de ongeveer 225 garnalenvissers in Nederland. Sinds kartelwaakhond NMa begin 2003 de sector stevig beboette voor aanvoer- en prijsafspraken met de handel, is het crisis. De garnalenprijs is veel te laag, en in combinatie met de hoge brandstofprijzen moet menig visser interen op zijn eigen vermogen. Dat er nog netten uitgegooid worden, gebeurt vaak bij de gratie van de bank.
Regelmatig hebben de vissersbonden bij overheden de noodklok geluid. Verlos ons van die onredelijke NMa! Geef ons een weekendverbod! Voer een veilplicht in! Weer te zware kotters van Noord- en Waddenzee! Allemaal noodkreten met voorstellen die op een indirecte manier moeten bijdragen aan een gezonde garnalenvisserij. En zo hoort het ook.
Nu krijgen de circa 65 Friese garnalenvissers €30.000 van de provincie Friesland. Ze mogen dit zonder voorwaarden vooraf verdelen, zo hebben gedeputeerde staten besloten op advies van gedeputeerde Anita Andriesen. ,,We zijn haar dankbaar voor deze geste. Hartverwarmend", verklaart voorzitter Tjeerd Dussel van Hulp in Nood, de vissersorganisatie waarbij het merendeel van de garnalenvissers in Noordoost-Friesland is aangesloten.
De directe provinciale inkomenssteun is pure emotiepolitiek, die veel doet denken aan de afhandeling van de mkz-crisis. Ook toen toonde de provincie zich van haar gulste kant. Door de inzet van gedeputeerde Piet Bijman (CDA) kregen boeren een goudgerande investeringssteun, welke vaak hoger uitviel dan de daadwerkelijke schade door de mkz-crisis.
Destijds zagen de Brusselse ambtenaren er wel strikt op toe dat geen inkomensteun werd verstrekt. Dat de vissers nu wel een directe gift krijgen, is volgens de provincie volstrekt legaal. Gedeputeerden maken gebruik van de zogenaamde deminimus-regeling. Deze Europese regel staat het lokale overheden toe om boeren en vissers rechtstreeks €3000 te verstrekken over een periode van drie jaar.
Toch lijkt er sprake van onverantwoord gebruik van gemeenschapsgeld. In het geval van de mkz-crisis konden boeren nog zeggen dat zij het slachtoffer waren van een ramp. De vissers hebben de malaise grotendeels aan zichzelf te wijten. Solidariteit is een woord dat in de garnalenvisserij nauwelijks voorkomt. Keer op keer worden voorstellen voor meer marktmacht gedwarsboomd, keer op keer laten de vissers zich mangelen door de inkopers. Het was voor visserijbestuurders de afgelopen jaren om gek van te worden.
De Friese steun voor de vissers is pure liefdadigheid, terwijl gemeenschapsgeld voor een bedrijfstak alleen verdedigbaar is als dit bijdraagt aan een gewenste nieuwe ontwikkeling. Draag dan Fries geld bij aan een Haagse uitkoopregeling, of landelijk onderzoek naar energiezuinige visserijmethoden. Of lobby voor een regeling die het vissers mogelijk maakt om de aanvoer te reguleren. Daarbij komt de steun op een opmerkelijk moment. De garnalenvisserij staat op het punt om uit een diep dal omhoog te krabbelen. Dit is vooral te danken aan de komst van het Zeeuwse visbedrijf Roem van Yerseke, dat een einde maakt aan de dominante positie van Heiploeg in Zoutkamp en Puul in Volendam. De vraag naar garnalen neemt hierdoor toe, met hogere prijzen als gevolg.
In een zeldzaam moment van eensgezindheid besloten de vissers hier op in te spelen door de garnalen weer te veilen en de vangsten te beperken. Voor zolang het duurt. Nu al lappen grote groepen vissers de vangstadviezen aan hun laars, omdat ze volop willen profiteren van de hoge prijzen. Hoe lang zou het duren voor de zoveelste prijsval een feit is door een te grote aanvoer?