Rust, ruimte en duisternis onbetaalbare waarden

In 2025 is de Waddenzee een rijke zee die bruist van leven. De bodem is voedselrijk, miljoenen vogels verblijven er en de zee is weer dé kinderkamer van vele vissoorten. Er zwemmen niet alleen grijze en gewone zeehonden, alle soorten zoogdieren die er thuishoren, zijn terug. Denk aan bruinvissen en dolfijnen. Zo begint Het Tij Gekeerd, het toekomstplan voor de Waddenzee van de gezamenlijke natuurorganisaties.

Vogelwacht als gastheer en informatieverstrekker

Groningen - Het is voor het eerst dat de verschillende natuurorganisaties, die zich bemoeien met het waddengebied, de koppen bij elkaar gestoken hebben om een gezamenlijke visie op de toekomst van het gebied te geven. Aanleiding vormden de resultaten van de commissie Meijer, die gaswinning in het gebied onderzocht en tot de conclusie kwam dat de natuurwaarden van het gebied achteruit hollen. Volgens de natuurclubs is het waddengebied een natuurgebied dat wereldwijd zijn gelijke niet kent. En dat vraagt niet om deeloplossingen maar een breed gedragen totaalplan. Een grote boosdoener voor de achteruitgang is volgens het rapport de bodemberoerende visserij, die door jarenlang met netten over de bodem te slepen voedselbanken heeft vernield. Hoewel het hele gebied natuurgebied is, wordt slechts 2,5 procent met rust gelaten, de rest wordt intensief bevist. In de toekomst zal er dus minder intensief gevist moeten worden. Er wordt ook gepleit voor het planten van zeegras en de herintroductie van uitgestorven mosselsoorten zoals de platte oester. Een scheepsramp, bij voorbeeld met een olietanker, zou rampzalig zijn voor het gebied, daarom zouden er extra preventieve maatregelen moeten komen als het verleggen van vaarroutes en een goede rampenbestrijding. In het kwelderplan pleiten de organisaties voor een brede kwelder langs de hele waddenkust die overal op dezelfde manier beheerd wordt. Achter de dijk zouden op meerdere plaatsen zoet-zoutgebieden moeten komen, die de overgang voor vogels en vissen minder rigoureus maken. Zo moet een parelsnoer ontstaan van brakke natuurgebieden dat door miljoenen vogels gebruikt wordt als hoogwatervluchtplaats. Recreatie en natuur moeten in 2025 probleemloos samengaan. De organisaties pleiten voor het benoemen van een aantal kernwaarden van het wad. Waarden als rust, ruimte en duisternis, waar recreanten ook van moeten kunnen genieten. Een permanent toe zicht is belangrijk om recreanten niet onbedoeld vogels en andere dieren te laten verdrijven. Het plan oppert de reeds beproefde 'wadwacht' vaker in te zetten. Geen vogelwacht die recreanten wegjaagt, maar die zich juist opstelt als gastheer en informatieverstrekker. Diverse belangengroepen geven in het stuk een eerste reactie. Zo is het volgens Hans Haerkens van VNO-NCW Noord goed dat partijen eindelijk eens uit de loopgraven komen. Hij wil naast duurzame natuur ook duurzame werkgelegenheid als doel toevoegen. Maarten Snel van de vereniging van wadvaarders vreest dat rust al gauw wordt uitgelegd als: geen mensen. Frans Keurentjes, voorzitter van LTO Groningen, die de agrariërs vertegenwoordigt, noemt het stuk romantisch en vindt het een hoge aaibaarheidsfactor hebben, maar het mist volgens hem realiteitszin. ''De natuurbeschermers kiezen voor de natuur, dat is logisch, maar gaat te veel voorbij aan het feit dat in het gebied ook gewoond en gewerkt wordt."