Prijskaartje, ook aan het Wad
De verdeeldheid binnen de Waddenvereniging is kenmerkend voor de richtingenkeuze waar milieuorganisaties zich wereldwijd voor gesteld zien.
Het is de strijd tussen principe en pragmatisme. Binnen de Waddenvereniging strijdt een kleine groepering tegen de gaswinning, terwijl er zich een meerderheid aftekent die gaswinning onder voorwaarden kan aanvaarden. Zij zijn de moderne milieuactivisten.
Groene groepen hebben in de publieke opinie veel van hun invloed verloren. Hun gelijkhebberigheid spreekt niet meer aan. Dat besef dringt intussen ook in hun eigen kring door. De onwrikbaarheid van hun standpunten begint tegen hen te werken. De milieubeweging zal de strijd verliezen, als zij zich niet vernieuwt.
Er zijn inmiddels nieuwe inzichten ontwikkeld. Moderne milieubeschermers gaan ontwikkelingen, zoals de gasboringen op het Wad, niet meer per definitie tegen, maar zij willen ze beheersen en controleren. Zij hangen er een prijskaartje aan om daarmee waarborgen voor het behoud van natuurwaarden te verkrijgen. Het economisch realisme van deze tijd leert dat de verbruiker van die natuurlijke waarden alleen gevoelig is voor kosten en baten.
Het Verdrag van Kyoto is een voorbeeld van modern milieubeheer. Producenten van broeikasgassen moeten betalen voor hun uitstoot en zij mogen niet meer stoffen in de atmosfeer brengen dan waarvoor zij hebben betaald. Op deze wijze wordt de productie van milieubelastende stoffen beheersbaar. Het betaalde geld is beschikbaar voor nieuwe en schonere productiewijzen.
De moderne milieubeweging moet de afweging durven maken tussen atmosfeerbelastende traditionele energieopwekking en schone moderne kerncentrales. Zij zal moeten durven erkennen dat biologische landbouw uit een milieuoogpunt wellicht de mindere is van gangbare en zelfs genetische landbouw, zoals hoogleraar Louise Fresco deze week zei in het Agrarisch Dagblad.
De Waddenvereniging staat voor een keuze die haar toekomst zal bepalen. Het volharden in de afwijzing van de gaswinning leidt alleen tot vertraging van die winning. Daarna zou de Waddenvereniging aan de zijlijn mogen toekijken hoe anderen met het Wad omgaan. Instemmen onder goede voorwaarden en tegen flinke betaling, maakt dat de vereniging partij blijft en invloed houdt. Dat zal de rol van de moderne milieubeweging moeten zijn. VdM.