KNMI na dik anderhalve eeuw weg uit Den Helder

De weerswaarnemingen die jarenlang zijn geleverd door de meteoreologische dienst van het instituut, gevestigd op vliegveld De Kooy, worden door de marine overgenomen. Het KNMI had een honderdvijftig jaar lange relatie met Den Helder. Vier mensen verliezen hun baan.

De meteorologische dienst in Den Helder verschaft sinds 1983 ten behoeve van de luchtvaart informatie over de weersomstandigheden. Het gaat hoofdzakelijk om visuele waarnemingen van wolkhoogte, zicht en dergelijke. Dergelijke waarnemingen zijn noodzakelijk op alle vliegvelden. Er bestaat nog geen geautomatiseerd systeem dat zulke observaties verantwoord kan uitvoeren. Hoewel er momenteel wel aan een dergelijk systeem wordt gewerkt, bestaat er nog geen zekerheid over het tijdstip waarop het definitief in gebruik kan worden genomen. Het produceren van weersverwachtingen is wel deels geautomatiseerd.

Motieven

Met ingang van 1 november staat het KNMI-personeel op straat en worden de lopende werkzaamheden overgenomen door personeel van de marine. Over de motieven van het KNMI om de dienst in Den Helder af te stoten, vertelt J. Mei, hoofd van de operationele dienst luchthavens: ,,De marine had na de sluiting van vliegveld Valkenburg plotseling een aantal waarnemers in dienst waarvoor geen werk meer was. Zij heeft toen gezegd dat ze die mensen aan de slag wilde laten gaan op De Kooy. Contractueel heeft de marine dat recht.''

Volgens Mei heeft het sluiten van de dienst in Den Helder in principe niets met geld te maken omdat er jarenlang met gesloten beurzen werd gewerkt: de marine leverde de gebouwen en de weersverwachtingen en de afdeling van het KNMI maakte daarvoor de weerswaarnemingen. Ook het automatiseren van de weerswaarnemingen speelt in deze operatie nauwelijks een rol. Het gaat dus puur om het aan de slag houden van de waarnemers van Valkenburg. Mei geeft aan dat dat bitter is voor de huidige vier werknemers. ,,Zij verliezen binnenkort, na een lange periode werkzaam te zijn geweest in Den Helder, hun baan. Wij gaan voor deze mensen proberen ander werk te vinden. Dat kan in principe door heel Nederland zijn. Dat traject start volgende week.''

Door de marine werd gisteren, ondanks herhaald aandringen, geen reactie gegeven op de overdracht. De waarnemers van het KNMI op De Kooy werkten al een tijdje samen met waarnemers van de marine. Straks gaan de marinemensen dus alleen verder.

Met het verdwijnen van de KNMI-dienst van De Kooy komt een einde aan een uniek stukje geschiedenis. De historie van het weerkundig laboratorium in Den Helder gaat terug tot 1843. Toen al werd een waarnemingspost opgericht op de dijk ter hoogte van de Coenraad Botstraat onder de naam De Windwijzer. Daarmee was deze waarnemingspost elf jaar eerder een feit dan de officiële oprichting van het Koninklijk Metereologisch Instituut in De Bilt. De Windwijzer moest uiteindelijk wijken voor dijkverzwaringswerkzaamheden en verhuisde in 1972 naar De Kooy.

Als waarnemerspost is de ligging van Den Helder uniek en van groot belang voor het KMNI. Bij de aanvoer van neerslag uit het noordwesten kan mede dankzij die waarnemingen zeer precies worden vastgesteld wanneer zo'n neerslaggebied Nederland bereikt.