Kansen voor het waddenbedrijf

Er is een fikse buit te verdelen.

In het Waddenfonds zit €800 miljoen, een pot waar velen op azen. Milieuminister Sybilla Dekker komt maandag naar een symposium in Leeuwarden om uit te leggen wat er met al dat geld moet worden bereikt. De bijeenkomst wordt georganiseerd door de Raad voor de Wadden, waar Roel Cazemier voorzitter van is. Hij ziet mooie kansen voor de regio.

DOKKUM

Roel Cazemier heeft een visioen. Het gaat over een visser die afhankelijk van natuurlijke omstandigheden zijn werk doet. Zit er veel harder in de Waddenzee, dan komt hij daar mee aan. Is de stand van platvis goed, dan brengt hij die naar de afslag. Doen garnalen het beter, dan richt hij zich op die vissoort. Stel je voor, vervolgt Cazemier dit verhaal, dat deze visser elke donderdagavond in Lauwersoog aankomt, waar koks van restaurants hem al op staan te wachten, benieuwd naar de vis waar hij deze week mee komt. Want die soort staat het komende weekeinde op de menukaart van de restaurants in de streek.

Het is een manier van werken die de klant geld gaat kosten, want hij eet vis die niet als bulkproduct uit de Waddenzee komt. Dat de mensen dit willen, zo'n puur en vers streekproduct, daar is Cazemier van overtuigd. Zo ziet hij ook veel heil in vissers die toeristen meenemen naar zee, met de mogelijkheid de mensen pas gevangen vis mee te geven naar huis. Dat is niet voor iedereen weggelegd, maar de enkeling die het oppakt, kan er goed van leven. Bovendien schept hij ruimte voor een betere opbrengst voor andere vissers op de Waddenzee.

Roel Cazemier is onafhankelijk voorzitter van de Raad voor de Wadden, een orgaan dat verder bestaat uit veertien deskundigen die het kabinet gevraagd en ongevraagd adviseert over zaken die in het waddengebied spelen. Cazemier weet waarover hij praat, als oud-burgemeester van Ameland en als huidig eerste burger van kustgemeente Dongeradeel.

De actuele kwestie van dit moment is het besteden van het geld uit het Waddenfonds. Daar zit €800 miljoen in. Er zijn minder interessante kwesties dan de vraag hoe zo'n miljoenenbedrag moet worden uitgegeven, lacht Cazemier. Voor hem staat het vast dat de lagere overheden zich er klaar voor moeten maken. Hij roept ze zelfs op in hun meerjarenramingen rekening te houden met het rijksgeld dat beschikbaar komt. Het betekent immers dat de gemeenten zelf voor een deel moeten meebetalen aan projecten die het waddengebied op een hoger plan brengen.

Het opkrikken van de streek is niet echt gemakkelijk, erkent de voorzitter van de Raad voor de Wadden. ,,Yn sa'n perifeare regio falt it net ta om de ekonomy op in heger plan te bringen. It moat hjir lytsskalich, it moat ynpasber wêze. '' Zaak is om met plannen te komen die het waddengebied, als parel waar alles om draait, niet schaden. De flexibele visser is een mooi voorbeeld, de recente bekroning van het logement voor 'bêd en brochje' in Paesens geeft aan wat er in deze streek op het gebied van toerisme is te bereiken.

De landbouw is na visserij en toerisme een derde tak die de kansen moet zien te grijpen. Het creëren van nieuwe kwelders is niet alleen een bedreiging voor de boeren, meent Cazemier. Ze kunnen er ook van profiteren, door bijvoorbeeld de schapen te leveren die er moeten grazen. Het is toch al niet zo dat natuur en economisch belang elkaar altijd bijten. ,,It ynvestearjen yn natoer kin prachtige ekonomyske effekten meibringe.'' In hun herstelplan voor de Waddenzee hebben natuurorganisaties een voorbeeld gegeven. Cazemier: ,,Machtich, dat byld dat hjir oer tweintich jier dolfinen swimme.'' Stel je voor, zegt hij, wat voor geweldige impuls dat zal zijn voor het toerisme in het waddengebied.

De voorzitter van de Raad van de Wadden betracht enige afstand als het over het gesteggel om de verdeling van het geld uit het Waddenfonds gaat. Zijn adviescommissie heeft voorgesteld 60 procent van de €800 miljoen te besteden aan natuurherstel, 30 procent aan economische ontwikkeling en 10 procent aan onderzoek, onder andere voor het oprichten van een Waddenacademie.

In de Tweede Kamer heeft een meerderheid zich uitgesproken voor een evenredige verdeling van het geld over natuur en economie, waarbij uit de €400 miljoen voor de natuursector ook de kokkelvisserij moet worden uitgekocht. Of het kabinet deze verdeling overneemt, zal nog moeten blijken. Cazemier bekijkt het nuchter: ,,Sa giet dat no ien kear yn'e polityk. Der komme allegear advizen en dan is it úteinlik oan it regear om dêr wat mei te dwaan.''