Gifstoffen in vis en zeehond

Het gaat onder meer om broomhoudende brandvertragers, die de plaats hebben ingenomen van de beruchte PCB's, waarvan de productie in 1985 werd verboden omdat ze zeer schadelijk zijn. Dat blijkt uit onderzoek uitgevoerd in opdracht van Stichting De Noordzee en de Waddenvereniging.

Medewerkers van het Nederlands Instituut voor Visserij Onderzoek (Rivo) hebben gezocht naar de broomhoudende stoffen en zogenaamde geperfluoreerde verbindingen, die worden gebruikt om producten waterproof of vetvrij te maken. Ze analyseerden bot, de eieren van de visdief en het vetweefsel van een zeehond.

Al het dierlijk materiaal is afkomstig uit de Waddenzee en de Westerschelde, die gelden als de kraamkamers voor de Noordzee. "De ontwikkeling is zeer verontrustend", zegt Eddy van Well van de Waddenvereniging. "Net als de PCB's blijken de onderzochte stoffen zich aan vet te hechten, zich op te hopen en moeilijk afbreekbaar te zijn." Dit laatste blijkt uit het feit dat de concentraties toenemen naarmate je hoger in de voedselketen komt. "De geschiedenis dreigt zich te herhalen", waarschuwt Van Well.

In de jaren tachtig liep het aantal zeehonden en zeevogels in het Waddengebied sterk terug, doordat de dieren als gevolg van zich ophopende PCB's langzaam werden vergiftigd en minder jongen kregen. Hoe schadelijk de nieuwe stoffen zijn, is nog niet bekend. De onderzochte stoffen zitten in ontelbare producten. Brandvertragers zitten in kleding (bijvoorbeeld in babypyjama's), diverse auto's, elektronische apparatuur, computers en allerlei bouwmaterialen.

Voorpagina