Fietsend door de geschiedenis van Terschelling
Al duizend jaar wonen er mensen op Terschelling. Die hebben hun sporen achtergelaten. Sommige zijn nog duidelijk zichtbaar en hebben een functie in de eilander samenleving. Andere resten vervaagden en raakten in de vergetelheid. De geschiedenis van Terschelling wordt nu onder de aandacht gebracht met de fietsroute 'Sporen in het zand'.
TERSCHELLING - Toeristen met belangstelling voor historie en cultuur kunnen vanaf begin juli fietsend of wandelend aan hun trekken komen. De fietsroute 'Sporen in het zand' leidt langs bijna vijftig cultuurhistorische bouwwerken, objecten en landschapselementen, verspreid over het hele eiland. Markeringspaaltjes in de vorm van een Terschellinger stoeppaal wijzen de weg. Hier en daar lichten informatieborden de geschiedenis toe. Ook is er een boekje met achtergrondinformatie.
De oudste sporen zijn teruggevonden op het Stryper kerkhof bij Midsland. Opgravingen toonden aan dat hier al omstreeks 900 na Christus mensen werden begraven. Ook kwamen de restanten van een houten kerkje aan het licht. Een van de meest karakteristieke gebouwen op het eiland is de Sint Jans Kerk in Hoorn. Het Romaanse kerkje dateert uit het midden van de dertiende eeuw en is daarmee een van de oudste monumenten op Terschelling.
De Stichting Ons Schellingerland (SOS) en de Stichting Evenementen Terschelling (SET) namen het initiatief voor de route. SOS koesterde al jaren de wens diverse historische objecten te restaureren. Door koppeling aan een nieuwe toeristische attractie kan een deel van het verlanglijstje nu met Europese subsidie verwezenlijkt worden.
Zoals een opknapbeurt voor de honderd jaar oude reddingbootschuur op West-Terschelling. Ooit stond dit markante gebouwtje - de roeireddingboot werd eruit te water gelaten - op het havenhoofd. Het huisje raakte in onbruik met de komst van de motorreddingboot en verhuisde later naar de oostzijde van de haven. Nu is het in gebruik als clubhuis voor de duikvereniging Ecuador, die het rondom duikvondsten heeft uitgestald, zodat het oogt als een museumpje. De restauratie is inmiddels afgerond.
Met het subsidiegeld zijn ook de gloppen - smalle doorgangen tussen de huizen - op West- Terschelling voorzien van hun oude benaming, geschreven in het dialect van West. Sommige bijnamen van de straten zijn nog in gebruik bij de Terschellingers, andere dreigden in het vergeetboek te raken.
Een aantal projecten blijft voorlopig op het wensenlijstje staan. Zo zou de geschiedenis van de Popma's beter zichtbaar gemaakt moeten worden, vindt de SET. Ooit woonde dit Friese adellijke geslacht in Oosterend. De familie vertegenwoordigde eeuwenlang het bestuur van het eiland. Als het aan de stichting ligt verrijst er op de plaats waar eens de trotse stins van de Popma's stond, een gebouwtje van kloostermoppen met een informatiepaneel.
Vanaf het Stryper kerkhof is de plek te zien waar eens het kasteeltje van de graaf en gravin van Aremberg stond. In de fantasie van de plannenmakers wordt deze historische burcht nog eens herbouwd. Die wens geldt eveneens voor de reddingbootschuur aan het eind van de Badweg van Oosterend. De fietsroute 'Sporen in het zand' wordt vrijdag feestelijk geopend door directeur Gijs van Woerkom van de ANWB.
De route 'Sporen in het zand' voert ook langs de grafstenen op de Algemene Begraafplaats onder de Brandaris.