Profijt van waddengas naar regio
LEEUWARDEN
Aan extra gaswinning onder de Waddenzee valt niet te ontkomen. Maar Noord-Nederland mag er financieel flink van profiteren. Van de €9 miljard tot €10 miljard aan aardgasbaten behoort 10 procent naar de regionale economie te gaan. Dat staat in het nog vertrouwelijke rapport van de Adviesgroep Waddenzeebeleid aan het kabinet.
De adviseurs onder leiding van oud-PvdA-voorman Wim Meijer willen daarnaast nog eens €700 miljoen tot €800 miljoen in het waddengebied steken. Daarvan is onder meer een extra bestuurslaag te financieren die zeggenschap krijgt over het natuurgebied. Nu is het bestuur over de Wadden verdeeld over gemeenten, provincie en rijk.
Ook pleit de commissie voor aankoop van kwelders en andere gronden om de toekomst van het gebied veilig te stellen. De schelpdiervisserij krijgt nog een kans om te bewijzen dat ze milieuvriendelijker kan vissen. Lukt dat niet dan moet de sector vertrekken. Daarvoor is dan geen uitkoopregeling nodig, meent de adviesgroep, want er is de afgelopen jaren genoeg aan de kokkels verdiend.
Wat betreft de extra gaswinning zijn zowel de commissie als het kabinet tot de conclusie gekomen dat het juridisch niet langer mogelijk is de oliemaatschappijen tegen te houden. Er bestaat geen risico voor blijvende schade bij schuine boringen vanaf de wal, andere bestaande activiteiten vormen zelfs een grotere bedreiging. De winning kan zo gebeuren dat, als de bodem te veel daalt, die meteen kan stoppen.
Voor nieuwe afspraken om de bedrijven in toom te houden, voelen de oliemaatschappijen niets. De schatting is dat de komende dertig jaar 100 miljard tot 200 miljard kubieke meter gas te winnen is.
De €1 miljard aan aardgasbaten die de regio behoort te krijgen, zijn te gebruiken voor een overslagcentrum en investeringen in de kennisinfrastructuur. Het vooruitzicht van de bijdrage moet er voor zorgen dat de nu nog tegensputterende provincies milder gaan denken over de volgens de commissie vrij onschuldige winning.
Er zijn in Den Haag nog wel belangrijke politieke hobbels te nemen. Premier Jan Peter Balkenende heeft eerder gesteld op zijn minst een moratorium na te streven en eigenlijk helemaal geen extra winning te dulden. Hij bekijkt nu hoe politiek gezichtsverlies te voorkomen valt maar beseft dat hij weinig keuze heeft. In de Tweede Kamer moet het vizier eveneens de andere kant op. In 1999 en 2002 sprak een meerderheid zich uit tegen de bij Paesens-Moddergat en Lauwersoog geplande winning. De commissie presenteert haar rapport op 25 maart.