Offensief tegen Japanse oesters ook opmars in Waddenzee

Gepubliceerd op 3 februari 2004VisserijAangemaakt door InterWad (gelezen in de Provinciale Zeeuwse Courant)

Yirseke

Mosselkweker Schot uit Yerseke is klaar voor een offensief tegen de steeds verder oprukkende Japanse oesters waar al jaren over wordt gesproken. Mag je bijvoorbeeld actief ingrijpen in een natuurgebied? Het tij begint te keren. Schot hoopt dit jaar een proef te doen.

Of dat lukt, is aan allerlei overheidsinstanties die zich met de Oosterschelde bezighouden., zoals de provincie, Rijkswaterstaat en het nationaal park Oosterschelde. Schot bespeurt groeiend enthousiasme voor zijn initiatief.

De Japanse oester is zo langzamerhand een plaag geworden in de Oosterschelde. De oester werd door oesterkwekers in de jaren zestig naar Zeeland gehaald omdat het er naar uit zag dat alle platte Zeeuwse oesters in de strenge winter van 1962-'63 waren doodgevroren .

De gedachte was, dat de introductie van de Japanse oester geen kwaad kon. De uitheemse schelpdieren zouden zich in Nederland niet kunnen voortplanten, maar al snel bleek het tegendeel want in rap tempo hebben ze de Oosterschelde veroverd, waar al ca. 1.400 hectare bedekt is met wilde oesterbanken.

Het onderzoek naar het sinds 1993 gevoerde schelpdiervisserijbeleid heeft uitgewezen dat vooral door het terugdringen van gebruik van fosfaten in wasmiddelen, de hoeveelheid voedingsstoffen is gedaald. Nederlandse wateren zijn daardoor minder productief geworden. Onderzoeker Ens verklaarde afgelopen zaterdag in Groningen nog "Onderschat de opkomst van de Japanse oesters niet, ze nemen steeds meer ruimte in beslag."

Mosselkweker Schot heeft samen met machinefabriek Bakker in Yerseke een machine ontwikkeld, waarmee de oesters kunnen worden opgezogen. Hij wil zo oesterbanken schoonvissen en de opgeviste wilde oesters kraken. De gekraakte oesterschelpen kunnen worden gebruikt voor kippengrit, voor versteviging van afgekalfde zandplaten en voor het verder afdekken van het munitiedepot bij de haveningang van Zierikzee.

De directeur van het CSO (Centrum voor Schelpdieronderzoek) in Yerseke, Aad Smaal, hoopt dat Schot hiervoor toestemming krijgt. Smaal pleitte eerder al voor een stevige aanpak van de Japanse oesters, maar toen was er minder bekend over de negatieve gevolgen.

Natuur- en milieu-organisaties waren verdeeld en vroegen zich af of je wel actief mag ingrijpen in een natuurgebied, en heeft het zin om de Japanse oesters te bestrijden. Medewerker natuur bij de provincie, Brilman, stelt zich dezelfde vragen, maar bepleit voorzichtigheid. De Zeeuwse Milieufederatie staat niet onwelwillend tegenover plannen om iets aan de oesterplaag te doen, maar het moet duidelijk zijn dat bestrijding zin heeft.

Waddenzee

Schot twijfelt er niet aan dat een schoonmaakactie zin heeft. Hij weet zich verzekerd van de steun van visserijorganisaties, nu de overheden nog. Ronald Lanters, beleidsambtenaar visserij van het ministerie van Landbouw, meldde zaterdag in Groningen wel oren te hebben naar voorstellen om de Japanse oesters in toom te houden. Die voorstellen worden betrokken bij het maken van het nieuwe schelpdiervisserijbeleid, ook voor de Waddenzee, waar de wilde oesters aan een opmars bezig zijn.

Smaal van het CSO in Yerseke moet nog zien dat het ministerie overstag gaat. Hij denkt dat alles anders wordt, als de recreatiesector in het geweer komt. De kans dat dit gebeurt, sluit hij niet uit, als oesterbroed straks via de nieuwe spuisluis in de Zandkreekdam met Oosterschelde-water het Veerse Meer optrekt.

Smaal maakt zich geen illusies. "In de Zandkreek liggen de oesters al klaar om het zoutere Veerse Meer in te duiken."