Kokkelvisserij schaadt scholeksters
In gebieden in de Waddenzee waar op kokkels gevist mag worden, hebben scholeksters een slechtere conditie en een lagere overlevingkans.
Dat blijkt uit onderzoek van zoöloog dr. Simon Verhulst van de Rijksuniversiteit Groningen. Het onderzoek werd gefinancierd door Technologiestichting STW.
Het aantal scholeksters in de Waddenzee is in de afgelopen jaren met ongeveer veertig procent afgenomen. Het onderzoek van Verhulst, dat 1 juni 2004 gepubliceerd is in het wetenschappelijke tijdschrift Ecology and Society, maakt aannemelijk dat deze afname voor een deel door de kokkelvisserij is veroorzaakt. De uitkomst van het onderzoek is actueel, omdat minister Veerman van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft gezegd dat hij nog voor het zomerreces in juli een besluit wil nemen over de kokkelvisserij. Dit naar aanleiding van
aanbevelingen van de commissie Meijer.
Vergelijking beschermde en onbeschermde gebieden
In een gedeelte van de Waddenzee is sinds 1993 geen kokkelvisserij meer toegestaan. De uitgangssituatie van beschermde en onbeschermde gebieden in 1993 was daarom vergelijkbaar, wat het mogelijk maakt het visserijbeleid te gebruiken als een groot experiment. Met behulp van kannonnetten zijn ruim vijfhonderd scholeksters gevangen in beschermde en onbeschermde gebieden. De conditie van de vogels uit beide gebieden is onderling vergeleken. Na het onderzoek werden de vogels weer vrijgelaten.
Groot verschil
De uitkomst is dat de scholeksters in de onbeschermde gebieden een aanmerkelijk slechtere conditie hadden. Scholeksters met een slechtere conditie werden vaker dood gevonden. Op basis van het verband tussen conditie en mortaliteit schatten de onderzoekers dat de mortaliteit in de onbeschermde gebieden 43 procent hoger is dan in de beschermde gebieden. `Dit enorme verschil impliceert dat kokkelvisserij de levensduur van scholeksters ongeveer halveert', zegt Verhulst. De doelstelling van het visserijbeleid dat visserij in de Waddenzee is
toegestaan zolang dat geen significante schade toebrengt aan de natuur, is dus niet gehaald.
Mossels
Eén van de redenen dat kokkelvisserij zo'n sterk effect heeft, is waarschijnlijk dat een alternatieve voedselbron, de mossel, vrijwel verdwenen is uit de Waddenzee. Ook hier is visserij de oorzaak. De onderzoekers suggereren dat herstel van de mosselbanken één van de voorwaarden is waaraan voldaan moet worden om schadevrije kokkelvisserij in de toekomst mogelijk te maken.